Εφαρμογή πιλοτικής μονάδας διαχείρισης υγρών αποβλήτων ελαιουργικής επιχείρησης «Π. Καντάρη & Σία ΟΕ» - Όλυμπος (Βασιλικά, Δήμος Πολιχνίτου, Λέσβος)

Το παραπάνω φυγοκεντρικό (τριφασικό) ελαιουργείο μπορεί να επεξεργαστεί (μέγιστη παραγωγή) 2500 τόνους ελαιοκάρπου ανά ελαιοκομική περίοδο. Διαφορετικά εκτιμάται ότι θα έχει παροχή υγρών αποβλήτων (σε μέγιστες παραγωγές ελαιοκάρπου) περίπου 3300 m³/έτος (για 90 ημέρες μέγιστης λειτουργίας ετησίως).

Περιγραφή Συστήματος Διαχείρισης Υγρών Αποβλήτων Ελαιουργείου:

Για το ελαιουργείο επιλέχτηκε η τεχνική της κλασματοποίησης των υγρών αποβλήτων του ελαιουργείου (ΥΑΕ) ακολουθούμενη από ένα σύστημα υπεδάφειας διάθεσης. Παράλληλα θα εγκατασταθεί ένα σύστημα ανακύκλωσης των απόνερων του διαχωριστήρα ελαιολάδου (αραιά απόνερα), ενώ θα αξιοποιηθεί και το σύστημα “ARA” που διαθέτει το ντεκάντερ, με το οποίο θα μειώνεται η χρήση νερού του δικτύου, ενώ παράλληλα θα παράγονται λιγότερα υγρά απόβλητα. Συγκεκριμένα, τα βασικά τμήματα του συστήματος διαχείρισης είναι:

1. Εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος ανακύκλωσης των (αραιών) απόνερων του διαχωριστήρα ελαιολάδου και αξιοποίηση του συστήματος “ARA” για την εξοικονόμηση στην χρήση νερού στο ντεκάντερ.

2. Ο αρχικός διαχωρισμός των αποβλήτων σε 3 κλάσματα (φάσεις) με φυσική καθίζηση. Για το σκοπό αυτόν κατασκευάζεται τσιμεντένια Δεξαμενή Διαχωρισμού Φάσεων (ΔΔΦ) υδραυλικού χρόνου παραμονής πέντε (5) ημερών.

3. Διάθεση του μεσαίου υγρού κλάσματος σε Λίμνες όπου πραγματοποιείται ταυτόχρονα εξάτμιση και κατείσδυση του υγρού. Οι συγκεκριμένες Λίμνες χωροθετήθηκαν σε απόσταση περίπου 400 μέτρων από την Δεξαμενή Διαχωρισμού Φάσεων (ΔΔΦ).

4. Περιοδική απομάκρυνση της καθιζάνουσας λάσπης και ταφή της σε βαθείς (αναερόβιους) λάκκους κοντά στο πεδίο υπεδάφειας διάθεσης.

5. Περιοδική απομάκρυνση των επιπλέοντων λιπών/ ελαίων, επιστροφή στο ελαιουργείο για την παραγωγή βιομηχανικού λαδιού.

6. Απομάκρυνση της λάσπης από τους λάκκους και διάθεσή της σε αγρούς μία φορά ανά έτος.

Τεχνικές λεπτομέρειες του Συστήματος Διαχείρισης Π. Καντάρη & Σία ΟΕ:

Ο σχεδιασμός και η διαστασιολόγηση της δεξαμενής διαχωρισμού φάσεων (ΔΔΦ) έγινε αρχικά χωρίς να υπάρχει δυνατότητα μείωσης του όγκου των παραγόμενων υγρών αποβλήτων. Έτσι ο όγκος της ΔΔΦ προέκυπτε αντίστοιχος περίπου με εκείνον του Συνεταιρισμού Ανεμώτιας (530 m³ συνολικό όγκο). Ωστόσο το συγκεκριμένο ελαιουργείο έχει την δυνατότητα να μειώσει τον όγκο των παραγόμενων υγρών αποβλήτων: α) με την αξιοποίηση της τεχνολογίας “ARA” που διαθέτει το ντεκάντερ (τύπος ΝΧ-Χ20 της Alfa Laval) και β) με την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος ανακύκλωσης των απόνερων του διαχωριστήρα ελαιολάδου (το σύστημα αυτό το προτείνει η Alfa Laval). Έτσι προβλέπεται να επιτευχθεί μείωση κατά 40% τουλάχιστον στο σύνολο των παραγόμενων υγρών αποβλήτων. Συνεπώς η τσιμεντένια δεξαμενή διαχωρισμού φάσεων διαστασιολογήθηκε κατά 40% μικρότερη (318 m³). Η ΔΔΦ θα αποτελείται από 3 διαμερίσματα (baffled reactor type), ενώ ο πυθμένας της θα έχει κλίση 2%. Έχει προβλεφθεί να κατακρατούνται η λάσπη και τα λίπη/ έλαια, τα οποία θα απομακρύνονται περιοδικά (2-3 φορές ανά ελαιοκομική περίοδο) μέσω αντλίας.

H διάθεση του μεσαίου κλάσματος της Δεξαμενής Διαχωρισμού Φάσεων θα γίνει σε τρεις (3) Λίμνες, συνολικού ωφέλιμου όγκου 637,4 m3 που θα επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω υπερχειλιστών με αποτέλεσμα η πλήρωσή τους να γίνεται διαδοχικά. Η κάθε Λίμνη θα λειτουργεί ως αυτόνομο πεδίο επιφανειακής διάθεσης και ως Λίμνη εξάτμισης. Η τροφοδοσία του ενιαίου συστήματος θα γίνεται από το ψηλότερο μέρος του οικοπέδου και με την κατεύθυνση της φυσικής κλίσης του εδάφους. Τα πρανή των Λιμνών θα διαμορφωθούν ειδικώς. Συγκεκριμένα, για τη συγκράτηση του εδάφους θα κατασκευαστούν τοιχία ξερολιθιάς με χρήση ειδικής πέτρας, ενώ θα υπάρξει ειδική θεμελίωση. Τα τοιχία ξερολιθιάς θα έχουν πάχος 1,0 μέτρο και ύψος 2,0 μέτρα κατά μέσον όρο, ανάλογα με τη θέση της Λίμνης και το υψόμετρο του φυσικού έδαφος του οικοπέδου. Η μεταφορά των λυμάτων στις Λίμνες έχει προβλεφθεί να γίνεται με φυσική ροή από την Δεξαμενή Διαχωρισμού Φάσεων (κατασκευή υπογείου αποχετευτικού δικτύου). Ο σχεδιασμός των Λιμνών στηρίχθηκε στην παραδοχή ότι σε χρονιά μέγιστης παραγωγής ελαιοκάρπου, ο συνολικός όγκος του μεσαίου κλάσματος που θα καταλήγει στις Λίμνες θα ανέρχεται σε 1500 m3. Για το σχεδιασμό των Λιμνών χρησιμοποιήθηκαν επίσης δεδομένα βροχόπτωσης, εξάτμισης και κατείσδυσης για την περιοχή που χωροθετούνται οι Λίμνες.

Προϋπόθεση για την επιλογή του συγκεκριμένου αγροτεμαχίου ήταν ότι εκτιμάται η μη ύπαρξη προβλήματος επιβάρυνσης (ρύπανσης) των υπόγειων υδάτων και των γειτονικών καλλιεργειών από την λειτουργία του παραπάνω Πεδίου Υπεδάφειας Διάθεσης. Λήφθηκαν και ορισμένα μέτρα προληπτικής προστασίας ενός γειτονικού οικοπέδου με καλλιέργειες, το οποίο έχει άλλον ιδιοκτήτη. Τα μέτρα αυτά ήταν τα εξής:

α) η τήρηση απόσταση ασφαλείας 5 μέτρων προς το γειτονικό οικόπεδο και

β) Στην είσοδο του οικοπέδου και σε άλλα τυχόν σημεία όπου υπάρχει στάθμη των λυμάτων υψηλότερη από το υψόμετρο του φυσικού έδαφος του οικοπέδου θα εφαρμοστούν ειδικά μέτρα ασφαλείας και στεγανοποίησης των Λιμνών με την τοποθέτηση φύλλων στεγανοποίησης δεξαμενών από HDPE με πάχος τουλάχιστον 400 μm.  Τα φύλλα στεγανοποίησης θα ξεκινούν από τον πυθμένα της Λίμνης (απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρα από το τοιχίο) και θα καταλήγουν στη στέψη της Λίμνης. Η συγκράτησή τους θα επιτευχθεί μέσω εναπόθεσης προιόντων εκσκαφής επάνω στη μεμβράνη.

Η συνολική (μέγιστη) ετήσια ποσότητα παραγόμενης λάσπης εκτιμάται σε 400 m³. H αποθήκευσή της θα γίνεται σε βαθείς λάκκους που θα καλύπτονται με διάφορα υλικά (π.χ. φύλλα) στην επιφάνειά τους. Έτσι εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί έκταση περίπου 130 m² για την αποθήκευση των παραπάνω υλικών. Επίσης εκτιμάται ότι ο όγκος αυτός της λάσπης θα μειωθεί κατά 70%-80% μέχρι την ερχόμενη ελαιοκομική περίοδο οπότε θα συλλέγεται το χωνεμένο υλικό για να διατεθεί σε μη καλλιεργήσιμα εδάφη (για ασφάλεια), αλλά ακόμη και σε καλλιεργούμενα εδάφη (ελιές, αμπέλια, κλπ) καθώς αναμένεται να έχει εδαφοβελτιωτικές ιδιότητες.

Η μεταφορά παραγόμενης λάσπης θα γίνεται μέσω βυτιοφόρου οχήματος.

Το συνολικό κόστος της επένδυσης προκύπτει € 138.300, ενώ το λειτουργικό κόστος εκτιμάται περίπου στα  € 4.100/ έτος.

Σημείωση:  Το σύστημα “ARA” είναι μια καινοτομία στoυς οριζόντιους διαχωριστήρες (ντεκάντερ) που λειτουργούν με τρεις (3) φάσεις. Επιτρέπει την εξοικονόμηση στην χρήση νερού για την αραίωση της ελαιοζύμης (στο ντεκάντερ) έως και 75% σε σχέση με ντεκάντερ προγενέστερης τεχνολογίας. Αυτό συνεπάγεται αυτόματη μείωση των παραγόμενων υγρών αποβλήτων (στα συνολικά υγρά απόβλητα του ελαιουργείου η μείωση αυτή εκτιμάται στο 30%).

Το σύστημα ανακύκλωσης των απόνερων του διαχωριστήρα ελαιολάδου αποτελείται, σε γενικές γραμμές, από μια ανοξείδωτη δεξαμενή που δέχεται τα απόνερα του διαχωριστήρα λαδιού και μια αντλία που επιστρέφει τα τελευταία στην είσοδο παροχής νερού στο ντεκάντερ σε αντικαθιστώντας (εν μέρει) το νερό του δικτύου. Πρόκειται για ένα απλό (στην εγκατάσταση και λειτουργία) σύστημα, το οποίο εκτιμάται ότι μειώνει τον όγκο των συνολικών παραγόμενων υγρών αποβλήτων του ελαιουργείου κατά 20% (περιλαμβάνονται και ανακτώμενα νερά των απολασπώσεων του διαχωριστήρα λαδιού). 

Φωτογραφίες από το έργο  

Φώτο 1 (Δεξαμενή ΔΦ)

Φώτο 2 (Δεξαμενή ΔΦ)

Φώτο 3 (Δεξαμενή ΔΦ)

Φώτο 4 (Λίμνες - Πεδίο ΥΔ)

Φώτο 5 (Λίμνες - Πεδίο ΥΔ)

Φώτο 6 (Λάκκος λάσπης)

 Πληροφορίες συμμετοχής για ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις (μόνο στα ελληνικά)

Στόχοι και Προοπτικές | Ελαιουργεία Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου | Απόβλητα Ελαιουργείων - Ενημέρωση για Ελαιουργούς | ΕΛΑΙΑ - Δίκτυο Διαχείρισης ΕΛΑΙουργικών Αποβλήτων | Εφαρμογές & Πιλοτικές Μονάδες Δράσης | Πρόγραμμα NAIAS |

Επικοινωνία | Νέα | Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων | Πανεπιστήμιο Αιγαίου